nhà sáng lập
\u0022Cầu chúc cho huyền thoại về tôi phồn vinh và thịnh vượng. Chúc cho huyền thoại này một đời hạnh phúc dài lâu.\u0022*
* Paul Morand, The Allure of Chanel © 1976, Hermann, www.editions-hermann.fr© Man Ray Trust / ADAGP Paris 2016
Gabrielle Chanel đã sống cuộc đời của mình theo cách mà cô muốn. Những thử thách mà một đứa trẻ mồ côi phải qua trong suốt thời thơ ấu cũng như những thành tựu mà một nữ doanh nhân tài giỏi đạt được đã sinh ra một nhân vật phi thường: táo bạo, tự do và đi trước thời đại. Tình bạn sắt son và những cuộc tình nồng cháy, cũng như khát khao tìm hiểu văn hóa, khám phá và du lịch đã giúp hình thành nên tính cách của cô. Một tủ quần áo được giải phóng khỏi những ràng buộc và sự thừa thãi, được biến tấu với những điểm nhấn nam tính, đã tạo ra một sức hút mang tính tầm nhìn, trường tồn với thời gian nhưng vẫn vô cùng hiện đại. Ngọc trai và kim cương kết hợp ngẫu nhiên với nước hoa mang tính biểu tượng đã tạo nên một phong cách đặc trưng ... Phong cách của người phụ nữ tiên tiến, một người tiên phong có lối sống đa chiều, tạo nên các giá trị cho Thương hiệu mà cô ấy thành lập và vẫn là nguồn cảm hứng cho tất cả phụ nữ.
coco in words
Không ràng buộc
Năm 1930, chúng ta gặp lại cô trong kiểu quần tây và áo sơ mi thủy thủ, với mái tóc ngắn tung bay trong gió. Đã khá lâu, những gì Gabrielle làm đều không giống bất kỳ ai khác. Trong một thời gian khá dài, cô khám phá ra niềm hạnh phúc khi để làn da rám nắng được ánh nắng mặt trời mơn man mỗi lúc nằm dài thư giãn cùng Misia Sert tại các bãi biển của Lido ở Venice vào những năm 1920. Một cuộc sống hòa mình với khí trời, với niềm vui thích được khám phá các bộ môn thể thao và giải trí, những thứ mà cô hưởng thụ với niềm vui thích lớn lao: chơi gôn, trượt tuyết, đi du thuyền, câu cá, v.v.\u000d\u000aVà tất nhiên, cưỡi ngựa, một niềm đam mê vốn bắt đầu với Étienne Balsan vào năm 1906, được tiếp tục với Boy Capel, một tay chơi polo nổi bật, và Công tước của Westminster.
Các hoạt động thể thao đã truyền cảm hứng cho cô để tạo ra một tủ quần áo, tuy chưa được gọi là trang phục thể thao, nhưng lại tạo được nền tảng còn thanh lịch, hiện đại hơn bao giờ hết. “Tôi đã phát minh ra chiếc váy thể thao cho chính mình\u003b không phải vì những người phụ nữ khác chơi thể thao, mà vì tôi chơi. Không phải tôi đi chơi vì tôi cần phải thiết kế váy, mà tôi thiết kế váy chính vì tôi đi chơi, vì tôi sống, cho cuộc đời của chính mình, cuộc đời của thế kỷ.”*\u000d\u000a* Paul Morand, The Allure of Chanel © 1976, Hermann, www.editions-hermann.fr
Gabrielle Chanel và chú chó Gigot của cô tại La Pausa, 1930
© Đã đăng ký Bản quyền
Bản năng
Boutique mũ đầu tiên của cô, nơi thu hút toàn bộ người dân Paris từ khi mở cửa vào năm 1910, đã đặt nền tảng cho di sản của cô sau này. Hai năm sau, nhận thấy sự thịnh hành của xu hướng nghỉ mát tại các thị trấn bên bờ biển, cô thành lập boutique thứ hai ở Deauville.
Sau đó vào năm 1915, tại Biarritz, một thành phố sớm trở thành địa điểm du lịch đông đúc, cô tiếp tục mở cửa hàng couture của mình. Gabrielle Chanel tiếp quản tòa nhà số 31 rue Cambon vào năm 1918. Rồi, cô tạo ra N°5 vào năm 1921, mùi nước hoa đầu tiên của một nàng thợ may, đảo ngược các quy tắc chế tác nước hoa của thời đại với thiết kế chai đầy tinh tế. Năm 1937, chính cô trở thành người mẫu trong các mẩu quảng cáo cho nước hoa của mình, đánh dấu một sự đổi mới và một hành động táo bạo khác ... Và sau đó là bộ sưu tập trang sức cao cấp “Bijoux de Diamants” vào năm 1932, một bộ sưu tập khuấy động thế giới trang sức. Một lần nữa cho thấy, cô đã biến mọi thứ được thiết kế trước đây trở nên lỗi mốt. Và cô ấy là một nữ doanh nhân tuyệt vời, người đầu tiên trong thế giới của cô xây dựng được một công ty độc lập mang tầm quốc tế, nhờ bản năng nhạy bén chưa bao giờ làm cô thất vọng.
Mademoiselle Chanel tại nơi làm việc, 1937
© Ảnh: Roger Schall / Collection Schall
Tầm nhìn
Jersey, áo thủy thủ, bộ suit và áo khoác bằng vải tweed, bộ đôi áo chui đầu và áo len đan, chiếc váy Little Black Dress, đôi giày pump two-tone, túi đeo vai bằng da mô-típ chần quả trám, dây chuyền ngọc trai ... Gabrielle Chanel đã phát minh ra khái niệm về allure và tạo ra từ điển về phong cách, một nền tảng vĩnh cửu trong tủ quần áo đương đại.
Tầm nhìn của cô về phong cách thời trang tinh giản với những đường nét tinh tế, gọn gàng và quan trọng nhất là không hạn chế sự di chuyển của phụ nữ, phù hợp với cuộc sống hàng ngày của họ, đã được lưu truyền với nhiều nét cách tân khác nhau.\u000d\u000aNàng thợ may đầu tiên tạo ra nước hoa vào năm 1921, cô ấy có bản năng chinh phục thế giới. Cô nói, \u0022Nước hoa là đẳng cấp.\u0022* Đối với những món đồ trang sức đẹp đẽ của mình, cô ấy đã không ngần ngại một lần nữa loại bỏ những thứ dư thừa, để mang đến hơi thở mới cho những thiết kế cứng nhắc, cũng như sáng tạo ra cách đeo trang sức trên tóc. Loại bỏ ý niệm gò bó về cách diện những món trang sức quý giá nhất lại là một tầm nhìn hiện đại đến ngạc nhiên khác của cô. Gabrielle Chanel cũng đổi mới trong cách truyền tải thông điệp đến với phụ nữ. Khi đồng ý làm việc ở Hollywood và thiết kế trang phục cho các nữ diễn viên Mỹ vào năm 1931, đó là bởi vì cô ấy hiểu, và chính cô đã nói, rằng, “Chính nhờ điện ảnh mà thời trang mới có thể áp đảo như ngày nay.”**\u000d\u000a*Trả lời câu hỏi phỏng vấn của Jacques Chazot cho chương trình DIM DAM DOM, Phim của Guy Job, 1969\u000d\u000a**La Revue du Cinéma, ngày 1 tháng 9 năm 1931
Gabrielle Chanel trong khu vườn của biệt thự La Pausa tại Roquebrune, 1938.
© Ảnh: Roger Schall - Schall Collection
Tự do
\u0022Tôi là miệng núi lửa duy nhất ở Auvergne không bao giờ nguội tắt,”* Gabrielle Chanel bông đùa. Một trong những điểm nổi bật về khí chất bốc lửa của nhà thiết kế là không bao giờ bị gò bó bởi bất kỳ ai, chứ đừng nói đến đàn ông. Đây là một trong những nghịch lý của nàng tình nhân tuyệt vời này. Độc lập trong cuộc sống cá nhân, Gabrielle Chanel cũng giống như vậy trong cuộc đời làm kinh doanh của mình.
Mặc dù ban đầu cô được hỗ trợ tài chính bởi Boy Capel, người đã giúp cô mở boutique mũ ở Paris vào năm 1910 cũng như boutique ở Deauville vào năm 1912, nhưng Gabrielle đã quyết tâm trả lại cho anh không thiếu một đồng. Một nguyên tắc, và như một bản năng sinh tồn: không bao giờ phụ thuộc vào bất kỳ ai, và luôn tự do bằng mọi giá. Bị thôi thúc bởi khát vọng tự do này, cô trở thành chủ sở hữu của biệt thự Bel Respiro ở Garches, gần Paris, và có biệt thự La Pausa được xây dựng ở Roquebrune Cap-Martin, vùng Địa Trung Hải. Và tất nhiên, số 31 rue Cambon ở Paris, nơi cô xây căn hộ của mình. Tự do và độc lập là một trong những ví dụ điển hình về cá tính của bản thân mà cô đặt ra cho người phụ nữ.\u000d\u000a* Paul Morand, The Allure of Chanel © 1976, Hermann, www.editions-hermann.fr
Gabrielle Chanel trong biệt thự \u0022La Pausa\u0022 của cô, 1938
© Ảnh: Roger Schall - Schall Collection
Người bảo trợ
“Chính các nghệ sĩ đã dạy tôi sự nghiêm khắc.”* Một người bảo trợ, nàng thơ, và đôi khi là một chú thiêu thân thực sự\u003b một nhà thiết kế trang phục cho nhà hát, bộ môn ba lê và điện ảnh, một người ham đọc sách và đam mê nghệ thuật Baroque và Byzantine và văn hóa Slav, Gabrielle Chanel đã xây dựng tình bạn sâu sắc với nhiều nghệ sĩ. Misia Sert, người bạn thân nhất của cô, đã giới thiệu cô đến với thế giới sáng tạo không ngừng này. Cùng nhau, con đường của họ giao thoa với hành trình của Diaghilev, Cocteau, Stravinsky và Dali … Gabrielle Chanel hỗ trợ tài chính cho đoàn múa Ballets Russes của Diaghilev, và thiết kế trang phục cho vở ba lê của ông, Le Train bleu (The Blue Train). Đối với Cocteau, người coi cô là “nhà may trang phục vĩ đại nhất trong thời đại của cô ấy,”** cô đã thiết kế trang phục cho các vở kịch Antigone, Orphée và Œdipe Roi của ông. Cô mời Stravinsky đến biệt thự Bel Respiro của mình và ủng hộ các tác phẩm âm nhạc của anh.
Về phần Salvador Dali, Gabrielle Chanel đã cho ông mượn biệt thự La Pausa của mình trong hơn sáu tháng vào năm 1938 để ông có thể hoàn thành những bức tranh dùng để trưng bày tại một cuộc triển lãm tranh ở New York vào năm sau. Vũ công Serge Lifar, Jacques Lipchitz và Picasso cũng nằm trong số những người bạn thân của cô. Và còn có các nhà thơ Pierre Reverdy và Max Jacob, hay nhà văn Paul Morand, người đã viết riêng quyển The Allure of Chanel tặng cô, và viết cuốn tiểu thuyết Lewis et Irène với cảm hứng từ mối quan hệ giữa cô với Boy Capel. “Cô ấy, bằng một phép màu nào đó, đã xoay chuyển thế giới thời trang theo những quy tắc dường như chỉ áp dụng cho các họa sĩ, nhạc sĩ, nhà thơ. Cô ấy mang đến cái vô hình, cô ấy mang đến sự cao quý của thinh lặng để áp chế cơn thịnh nộ của xã hội thượng lưu,”** Jean Cocteau nói. Gabrielle, một nghệ sĩ trong số các nghệ sĩ.\u000d\u000a* Paul Morand, The Allure of Chanel © 1976, Hermann, www.editions-hermann.fr\u000d\u000a** Cùng lời cảm ơn tới Ủy ban Jean Cocteau
Gabrielle Chanel và Serge Lifar - một người bạn vũ công của cô, 1937
Jean Moral 1938 © Brigitte Moral SAIF Paris
Người đọc sách
Một ngày nọ, Gabrielle tâm sự với Paul Morand: “Sách là người bạn tốt nhất của tôi.\u0022* Chúng không bao giờ rời bỏ cô ấy, bắt đầu từ khi cô ấy đọc Thi Thiên tại Tu viện Aubazine. Tại rue Cambon, trong căn hộ của cô, những chiếc kệ oằn mình dưới sức nặng của những quyển sách. Một trong số chúng đang mở sẵn bên cặp kính ... Nằm trên chiếc ghế sofa da lộn màu beige, tựa mình lên những chiếc gối mô-típ chần quả trám, Gabrielle đọc mọi thứ.
Sophocles, Homer, Plutarch và Virgil được trưng bày bên cạnh Rabelais, Dante, Shakespeare và Montaigne. La Bruyère, Molière, Cervantes đặt cạnh Rousseau, Voltaire và Pascal. Có cả Proust, Brontë, Stein, Dostoevsky và Tolstoy. Và sau đó là các nhà thơ: Rilke, Baudelaire, Apollinaire, Verlaine, Cocteau, Max Jacob và Reverdy.\u000d\u000a* Paul Morand, The Allure of Chanel © 1976, Hermann, www.editions-hermann.fr
Gabrielle Chanel trong căn hộ của mình - số 31 rue Cambon ở Paris, 1937
Ảnh: Jean Moral © Brigitte Moral
Hiệu ứng Pygmalion
Gabrielle đã giúp khám phá nhiều tài năng. Một cách tự nhiên, cô ấy đã kết nối những người bạn của mình lại với nhau, phát minh ra khái niệm 'networking' trước cả thời đại ...\u000d\u000aNăm 1936, cô giới thiệu Luchino Visconti trẻ tuổi với đạo diễn Jean Renoir, người ngay lập tức nhìn thấy tiềm năng của chàng quý tộc Ý trẻ tuổi say mê điện ảnh này, đã thuê anh ta làm trợ lý đạo diễn.
Vài năm sau, Visconti cử Franco Zeffirelli đến Paris và nhờ Chanel giúp anh bước vào thế giới điện ảnh Pháp. Chanel giới thiệu ông Brigitte Bardot và Roger Vadim, từ đó thúc đẩy sự nghiệp của đạo diễn người Ý.
Diễn viên nữ Jeanne Moreau và Gabrielle Chanel ở Hollywood, 1960
© Giancarlo BOTTI/GAMMA RAPHO
Người yêu nghệ thuật
Học hỏi, khám phá, nuôi dưỡng cả tâm hồn và sự sáng tạo thông qua nghệ thuật: đây là phương châm mà Gabrielle Chanel đã lưu giữ trong suốt cuộc đời mình. Đam mê hội họa, điêu khắc, kiến trúc và lịch sử, cùng với Đại công tước Dmitri Pavlovich, Gabrielle đã phải lòng văn hóa và tinh hoa Slav. Kể từ đó trở đi, những chiếc áo cánh kiểu Nga, áo dài cách tân, đá mài tròn nhiều màu và thánh giá Byzantine đã tô điểm cho bộ sưu tập của cô.
Cùng với José Maria Sert, chồng của Misia, cô đã du hành qua Rome và Venice, để rồi kinh ngạc trước vẻ đẹp của các nhà thờ và sự tráng lệ của nghệ thuật Baroque. Các khuôn mẫu về Cổ vật, cũng như sự tôn thờ dành cho vàng, đã len lỏi một cách tự nhiên vào từ điển phong cách của cô. Tại nhà của mình, Gabrielle đã sưu tập những bức bình phong bằng sơn mài Coromandel của Trung Quốc (cô sở hữu khoảng 30 chiếc, một điều hiếm có!). Những bức bình phong này cũng mang lại cho cô nhiều cảm hứng. \u0022Không gian sang trọng\u0022 mà cô tạo ra trong những ngôi nhà và căn hộ của mình mà không cần lo lắng về việc nó có theo đúng phong cách và thời đại hay không, cũng là một nguồn sáng tạo vô hạn: quả cầu pha lê, đèn chùm, những chiếc gương kiểu dáng sang trọng, tông màu trầm, điểm nhấn bằng đồng và sự giao thoa giữa Đông và Tây là một vài trong số rất nhiều sự ảnh hưởng được tìm thấy trong phong cách CHANEL.
Gabrielle Chanel trước bức bình phong Coromandel - số 31 rue Cambon ở Paris, 1937
© Boris Lipnitzki / Roger-Viollet
Tiên phong
Phá bỏ các quy tắc, phá bỏ ranh giới giới tính để khởi động một tương lai kinh điển cho thời trang, tương lai của \u0022vẻ đẹp pha trộn giữa nam tính và nữ tính\u0022, không có gì mà Gabrielle Chanel không dám làm. Cô đã vay mượn chất liệu tweed từ trang phục nam giới, và biến chiếc áo dệt kim bằng jersey khiêm tốn thành một chất liệu đặc quyền\u003b cô thiết kế những bộ đồ ngủ để đi biển và những chiếc đầm suôn không chít eo.
Cô ấy không e dè bất cứ điều gì một khi đã quyết định, “Những tông màu này là không thể. Tôi sẽ để cho những người phụ nữ này diện đồ đen.”* Đột phá trong phong cách, thời trang và cá tính của cô ấy. Với mái tóc ngắn, cô đắm mình trong nắng, và lấy cảm hứng từ những chiếc áo khoác được mặc bởi các chàng trai trên đường đua để tạo ra mô-típ chần quả trám trên chiếc túi xách mang tính biểu tượng của mình. Đầy nhiệt huyết, cô trượt tuyết, câu cá, chơi gôn hoặc cưỡi ngựa suốt nhiều giờ. Những tiêu đề đưa tin rầm rộ chưa bao giờ khiến cô hoảng sợ, cũng không tạo ra sóng gió với người cô yêu, hay làm lung lay thái độ độc lập và tinh thần tự do của cô. Chuyện đó thậm chí còn chẳng là gì đối với cam kết mà cô đặt ra về tinh thần làm việc chăm chỉ và không ngừng chiến đấu để trở thành người duy nhất quyết định số phận của mình, trở thành người duy nhất điều hành công việc kinh doanh của mình. Trong bài báo “Những người chúng tôi đề cử vào Đại lộ Danh vọng” vào tháng 6 năm 1931, Vanity Fair đã tóm tắt về cô như sau: “Gabrielle Chanel là người đầu tiên áp dụng các nguyên tắc của chủ nghĩa hiện đại vào việc may trang phục\u003b bởi vì trong số bạn bè cô có cả những người đàn ông nổi tiếng nhất nước Pháp\u003b bởi vì cô ấy kết hợp óc kinh doanh khôn ngoan với cá tính ngông cuồng và lòng nhiệt thành thực sự dành cho nghệ thuật.'' Tiên phong trong mọi lĩnh vực.\u000d\u000a* Paul Morand, The Allure of Chanel © 1976, Hermann, www.editions-hermann.fr
Gabrielle Chanel trong khu vườn tại biệt thự \u0022La Pausa\u0022 của cô, 1938
© Ảnh: Roger Schall - Schall Collection
Vận may
Khi tạo ra N°5, hương nước hoa đầu tiên của mình, Gabrielle Chanel đã phải lựa chọn giữa các mẫu thử khác nhau và cô quyết định chọn mẫu thứ 5 trong số những mẫu được giới thiệu. Đối với câu hỏi, \u0022Tôi nên đặt tên nó là gì?\u0022 cô quyết định: “Tôi sẽ giới thiệu bộ sưu tập gồm năm chiếc váy của mình vào ngày 5 tháng 5, tháng thứ năm của năm, do đó chúng tôi sẽ đặt cho nó con số liên quan đến nó, số 5 sẽ mang lại may mắn cho nó.”* Vận may là chủ đề của một bức thư mà Jean Cocteau viết cho cô một ngày nọ ... Vì tin vào vận may nên cô trân trọng biểu tượng bông lúa mì, được đúc bằng đồng trên bàn cà phê bởi thợ kim hoàn Robert Goossens trong căn hộ rue Cambon của cô hoặc bức tranh được vẽ cho cô bởi Salvador Dali.
Gabrielle tin vào tín ngưỡng ... Mặc dù tự mình quyết định số phận, nhưng trong mọi trường hợp, nhà thiết kế luôn chú ý đến các dấu hiệu và biểu tượng trong suốt cuộc đời cô. Vì vậy, sinh nhật của cô, ngày 19 tháng 8, đã trở thành ý tưởng cho một hương thơm huyền thoại khác, N°19. Và hình tượng sư tử, để tôn vinh cung hoàng đạo của cô, được tìm thấy trên nhiều đồ vật bất ly thân. Nó đã hiện diện một cách trang trọng trong căn hộ của cô ở số 31 rue Cambon … Đối với biểu tượng ngôi sao, vốn được ốp trên gạch lát sàn ở Tu viện Aubazine, nó đã theo cô suốt cuộc đời và được biến thành một ngôi sao bằng kim cương rực rỡ trong bộ sưu tập trang sức “Bijoux de Diamants,” được giới thiệu vào năm 1932.\u000d\u000a* Ernest BEAUX, “Souvenirs d’un parfumeur” (Memories of a Perfumer), Industrie de la Parfumerie, tập 1, N°7, tháng 10 năm 1946, trang 228 đến 231
Bản in tay trái của Gabrielle Chanel với chữ ký của cô.
© CHANEL